8 statystyk dotyczących Chat GPT, deepfake i fake news, które powinieneś znać w 2024 roku

Narzędzia oparte o sztuczną inteligencję zyskały w wielu dziedzinach ogromną popularność. Są nieustannie rozwijane i wchodzą w coraz to nowe dziedziny naszego życia.

Przeczytaj nasz artykuł i zobacz, dlaczego powinieneś zainteresować się sztuczną inteligencją oraz jej możliwościami. Przedstawiamy Ci zalety i wady tej gałęzi nowoczesnych technologii.

Ciemna strona sztucznej inteligencji

Chat GPT z pewnością ułatwił pracę w wielu dziedzinach: wyszukuje informacje, pomaga w przygotowywaniu artykułów, kreuje obrazy. Chat GPT to zaawansowany model języka naturalnego stworzony przez firmę OpenAI. Model ten opiera się na architekturze GPT – Generative Pre-trained Transformer (z ang. wstępnie przeszkolony transformator generatywny). Chat GPT jest w stanie generować tekst, który może naśladować ludzki język i styl w szerokim zakresie zastosowań: od prowadzenia rozmów po tworzenie treści, odpowiadanie na pytania, przeprowadzanie analiz i tłumaczenie języków. Mówiąc o sztucznej inteligencji to pierwsze, co przychodzi nam na myśl: narzędzie, które w wielu obszarach ułatwia nam codzienne funkcjonowanie.

Deepfake

Czy korzystając z narzędzi AI, zastanawiałeś się, jak wygląda ich druga (ciemna) strona? Deepfake to odłam technologii, oparty o sztuczną inteligencję, który pozwala na stworzenie łudząco realistycznych obrazów. Mowa tutaj o ingerowaniu w rzeczywiste obrazy i wideo, i generowaniu fałszywych treści, które dla ludzkiego oka są trudne do rozróżnienia w porównaniu do tych rzeczywistych. 

Deepfake może być wykorzystywany w dobry sposób. Mogą to być filmy edukacyjne z postaciami, ze świata kultury lub sztuki, które przybliżają nam przeszłość i przekazują nam informacje w interesujący sposób. To także tworzenie zabawnych filmów z postaciami fikcyjnymi – bohaterami seriali czy kreskówek.

Częściej jednak technologia deepfake wykorzystywana jest do dezinformacji i dyskredytacji. Wówczas treści te są wykorzystywane do ogłaszania fałszywych informacji, siania zamętu i wykorzystywania czyjegoś wizerunku do jego kompromitacji. Nierzadko prowadzi to do powstawania tzw. fake newsów czy działań przestępczych. Listę wygenerowanych video na swojej stronie udostępnia YouTube. Zobacz, jak technologia umożliwia podrobienie aktorów Morgana Freemana czy Toma Cruise’a.

Fake newsy

Fake newsy (z ang. fałszywe informacje) to fałszywe lub w części fałszywe wiadomości, które na celu mają wprowadzenie w błąd. Nierzadko są to wiadomości o charakterze sensacyjnym, a ich efektem są korzyści finansowe czy polityczne.

Fake newsy mogą prowadzić do dezinformacji, pogłębiając podziały społeczne, wpływając negatywnie na debatę publiczną oraz podważając zaufanie do autentycznych źródeł informacji. W szczególności są szkodliwe w kontekście ważnych wydarzeń społecznych, politycznych czy zdrowotnych, gdzie precyzyjne i wiarygodne informacje są kluczowe. Ponadto, fake newsy mogą być wykorzystywane do manipulacji opiniami publicznymi, co ma szczególne znaczenie w czasach wyborów czy kryzysów międzynarodowych. Z tego względu, walka z fałszywymi wiadomościami jest istotnym elementem ochrony prawdy i transparentności w społeczeństwie.

W kontekście amerykańskich wyborów prezydenckich w 2016 roku, rola fake newsów w kształtowaniu opinii publicznej była znacząca. Fałszywe wiadomości cieszyły się wyższym wskaźnikiem udostępnień na Facebooku niż te pochodzące z wiarygodnych źródeł. Analitycy wskazują, że tak duża popularność fałszywych wiadomości wynikała z faktu, iż lepiej odpowiadały one na oczekiwania czytelników. Początkowo, Facebook zaprzeczał temu zjawisku. W późniejszym okresie serwis ten jednak zaczął się zastanawiać, jak może zapobiegać rozprzestrzenianiu fałszywych informacji.

Statystyki dotyczące sztucznej inteligencji

Znając dobre i złe strony sztucznej inteligencji, możesz przyjrzeć się temu, jak ta technologia jest wykorzystywana i wdrażana. Rozwiązania oparte o AI z pewnością przynoszą wiele dobrego: automatyzują pracę, oszczędzają nasz czas czy pozwalają na analizę ogromnych wolumenów danych. AI ma niestety również ciemne strony. Zdecydowanie są nimi deepfake’i oraz fake newsy.

Poniżej znajdziesz dane statystyczne tych dobrych i złych stron sztucznej inteligencji. Pokażemy Ci również, jak je wykorzystać i jak się chronić przed fałszywymi treściami i informacjami.

1. Miliardowe odwiedziny na stronie Chat GPT

Dane ze strony Similarweb pokazują, że chatbot ChatGPT OpenAI w ciągu pierwszego tygodnia od rozpoczęcia działalności, przyciągnął 15,5 miliona odwiedzających. Liczba odwiedzin szybko wzrosła, osiągając poziom 1,81 miliarda odwiedzin w samym maju 2023 roku! Drugim takim miesiącem był październik 2023 roku, w którym Chat GPT osiągnął szczytową liczbę szacunkowo 1,7 miliarda odwiedzających.

W ślad za Chat GPT idzie Character.AI, czyli usługa chatbota, która może generować odpowiedzi tekstowe przypominające ludzkie. W październiku 2023 użytkownicy Character.AI spędzili około 35 minut przy jednej wizycie, rozmawiając z fikcyjnymi postaciami. Dla porównania, czas spędzany na Chat GPT wynosi około 8 minut. To doskonały przykład na to, że chcemy korzystać ze sztucznej inteligencji. Zaangażowanie AI do rozmów to podstawowy czynnik, wydłużający czas korzystania z tych technologii. Wykorzystanie AI w codziennej pracy czy życiu będzie tylko rosło, dlatego im szybciej się nauczysz korzystać ze sztucznej inteligencji, tym bardziej dostosujesz się do zmieniających realiów.

2. Regularne korzystanie z AI

W 2022 roku 35% spośród wszystkich światowych biznesów korzystało z AI. To zaledwie ⅓ marek, która w jakiś sposób regularnie ułatwia sobie pracę. Jak pokazują statystyki, w 2025 roku już ponad 80% planuje zautomatyzować swoją pracę i połączyć AI oraz zautomatyzować swoje zadania. Wdrożenie takich rozwiązań pozwoli na oszczędzenie czasu pracy zatrudnionych osób i skierowanie ich uwagi w cenniejsze rejony Twojego biznesu. Przyjrzyj się swojej marce: które zadania możesz powierzyć automatom?

3. Sztuczna inteligencja a inwestycje

Z raportu McKinsey wynika również, że 28% firm planuje poszerzyć inwestycje związane z AI. To jeden z priorytetów w programach wielu zarządów. Co więcej, dwóch na pięciu respondentów badania wskazuje, że ich organizacje będą zwiększać swoje ogólne inwestycje w sztuczną inteligencję ze względu na rosnące postępy w generatywnej sztucznej inteligencji, które z każdym dniem obserwujemy. Rok 2024 to idealny moment, by inwestować w AI. Twój zespół z pewnością podziękuje Ci za możliwość wdrożenia nowych rozwiązań za pomocą sztucznej inteligencji.

4. Millenialsi i pokolenie Z stanowią 65% użytkowników sztucznej inteligencji

Młodsze pokolenia chętniej sięgają po technologie sztucznej inteligencji. Badanie Salesforce przeprowadzone w 2023 wśród użytkowników z USA, Wielkiej Brytanii, Australii i Indiach wykazało, że 7 na 10 osób z pokolenia Z korzysta ze sztucznej inteligencji, a ponad połowa (52%) ufa, że „pomoże im to w podejmowaniu świadomych decyzji”. 

To ciekawa perspektywa, biorąc pod uwagę, że podejmowanie decyzji obarczone jest sporym ryzykiem. Informacja o tym, że możemy to ryzyko przenieść na sztuczną inteligencję, wnosi nową perspektywę do funkcjonowania wielu firm. Jeśli zatem technologie oparte na sztucznej inteligencji mogą pomóc w podejmowaniu decyzji, to czy każdy kolejny krok powinien być jej zawierzany? Niekoniecznie. Istnieje wiele obaw związanych z tymi technologiami, a z pewnością najmniejszą z nich jest to, że mogą one generować niedokładne informacje. Korzystając z AI miej na uwadze, że informacje, które otrzymasz, niekoniecznie muszą być prawdziwe i zawsze je weryfikuj.

5. 700 000 dolarów to szacunkowy dzienny koszt obsługi Chat GPT

Zastanawiałeś się, jaki wpływ na koszty (i środowisko) ma korzystanie z najpopularniejszego narzędzia sztucznej inteligencji, jakim jest Chat GPT? Ile kosztuje obsługa tej technologii? Według firmy SemiAnalytic zajmującej się półprzewodnikami i analizami badawczymi „obsługa Chat GPT kosztuje obecnie około 700 000 dolarów dziennie, biorąc pod uwagę koszty wnioskowania sprzętowego”. Czym jest wnioskowanie? To proces stosowania reguł do danych bieżących w celu sprawdzenia, jak skutecznie generatywny system sztucznej inteligencji dostarcza przydatnych danych.

Biorąc teraz pod uwagę, że narzędzia generatywnej sztucznej inteligencji wymagają również szkolenia w ramach modelu językowego (ang. Large Language Models), szkolenia i zatrudnienia pracowników oraz innych, dodatkowych kosztów. Mając na uwadze te wszystkie czynniki, koszty obsługi Chatu GPT robią ogromne wrażenie – to prawie 2 800 000 złotych dziennie.

6. Ślad węglowy Chat GPT

Przyglądając się rachunkom zysków i strat, spójrzmy na szacunki z listopada 2023, dotyczące śladu węglowego, jaki zostawia Chat GPT. Szacuje się, że rocznie ten chatbot generuje ponad 8 ton CO₂. Porównując: 16 zapytań chatbota odpowiada 70 gramom wyprodukowanego dwutlenku węgla, co równa się zagotowanej wodzie w czajniku elektrycznym. Chat GPT to z pewnością narzędzie, które na zawsze odmieniło Internet, natomiast korzystając z niego (nawet na co dzień), pamiętaj o jego wpływie na środowisko. Być może są zapytania, których wcale nie musisz zadawać?

7. Liczba oszustw internetowych związanych w oparciu o deepfake od 2022 roku do pierwszego kwartału 2023 roku podwoiła się

Badania przeprowadzone przez Sumsub pokazują, że w Stanach Zjednoczonych w pierwszym kwartale 2023 roku liczba oszustw związanych z wykorzystaniem tożsamości wzrosła z 0,2% do 2,6%, a w Kanadzie z 0,1% do 4,6%. Chociaż wydaje się to niewielki wzrost, prawdopodobnie wzrośnie ona jeszcze bardziej w miarę szerszego dostępu i wdrażania technologii. Jak mówi Pavel Goldman-Kalaydin, Manager ds. AI & ML w Sumsub:

„Deepfake’i stały się łatwiejsze do wykonania, w związku z czym ich ilość wzrosła, co również wynika ze statystyk. Aby stworzyć deepfake, oszust wykorzystuje dokument prawdziwej osoby, robi z niego zdjęcie i zamienia go w postać 3D. Dostawcy rozwiązań zapewniających ochronę przed oszustwami i weryfikacją, którzy nie pracują stale nad aktualizacją technologii wykrywania deepfake, pozostają w tyle i narażają zarówno firmy, jak i użytkowników na ryzyko. Udoskonalanie technologii wykrywania deepfake’ów jest istotną częścią nowoczesnych, skutecznych systemów weryfikacji i zwalczania nadużyć finansowych”.

Niepokojącą informacją może być fakt, że około 70% populacji nie wie czym jest deepfake, a 43% nie potrafi rozpoznać tego typu treści. Z jednej strony może nas cieszyć fakt, że wzrost niebezpiecznych treści jest nieznaczny, a z drugiej – nieznajomość technologii szkodzić. Badania pokazują, że obawiamy się konsekwencji stosowania deepfake’ów. Głównie:

• kradzieży tożsamości do włamania na konta bankowe i inne konta,
• zostania przekonanym do czegoś, co nie jest prawdą.

Jak się chronić przed deepfake’ami?

Zanim poniesiesz konsekwencje braku umiejętnego rozpoznawania niebezpiecznych treści, przeczytaj poniższy akapit o tym, jak rozpoznać deepfake’i. Zwróć uwagę na następujące rzeczy:

1. Nienaturalne ruchy oczu lub ich całkowity brak. Ludzki wzrok naturalnie podąża za rozmówcą, a odtworzenie naturalnego ruchu gałek ocznych jest niesamowicie trudne. Dotyczy to także mrugania. Jeśli te elementy wzbudzają Twoje podejrzenia, zastanów się, czy to nie deepfake.
2. Twarz: nienaturalnie rozmieszczone rysy twarzy, skierowanie nosa i twarzy w różne strony. Do tego brak emocji, które powinny być dopasowane do tego, co mówi przedstawiona postać. Zwróć również uwagę na włosy, które rzadko kiedy są rozwiane, czy przerzedzone. Niezwykle trudno jest stworzyć pojedyncze włosy, które są przecież naturalną częścią twarzy. Kolejnym elementem są zęby. Najczęściej jest to zarysowany kontur, który nie odpowiada rzeczywistości.
3. Posturę, która odstaje od reszty ciała, ponieważ technologia deepfake skupia się najczęściej na dobrze odwzorowanej twarzy. Zazwyczaj ciało znacznie odstaje od tego, jak zachowuje się twarz.
4. Podejrzane kolory, na których cienie są źle rozmieszczone, a światło jest nienaturalne. Zwróć również uwagę na nienaturalny kolor skóry. Jeśli któryś z tych aspektów wzbudza Twoje podejrzenia, prawdopodobnie jest to deepfake.
5. Jakość. Zarówno obrazu, jak i dźwięku. Mimo, że twórcy deepfake skupiają się głównie na obrazie, nierzadko krawędzie postaci są rozmyte, a krawędzie obrazu niewyrównane. Miej na uwadze również zakłócenia lub niespójność dźwięku, czy synchronizację ruchu warg i wypowiadanych słów.
6. Wiarygodność źródeł. Znany polityk nie żyje, ale poza pojedynczą stroną, nikt o tym nie pisze? Sprawdzaj źródła informacji, bo szokujące, ale sprawdzone informacje poda wiele różnych, ale i popularnych mediów.

Deepfake będzie ewoluować i rosnąć w siłę. Pamiętaj, aby aktualizować swoją wiedzę i czerpać informacje ze sprawdzonych źródeł. Tak, jak przy wielu innych próbach oszustwa, zachowaj spokój.

8. Około 60% informacji w sieci to fake newsy

Jak podają różne badania, między 50 a 60% informacji, które widzimy w sieci, jest fałszywe. Źródłem tych informacji są social media, Wikipedia i różnego rodzaju blogi. Nierzadko fałszywe informacje są podawane przez popularne stacje. Przykładem takiego wydarzenia jest zezwolenie na spożycie alkoholu do wieku 18 lat w Stanach Zjednoczonych (obecnie ten wiek to 21 lat). Informacja ta została opublikowana na Tik Toku, a później podana przez ABC 10 News. To jedna z popularniejszych stacji telewizyjnych w Stanach Zjednoczonych. Co jest przyczyną takiej akcji? Na pewno wysokie prawdopodobieństwo prawdziwości podawanej informacji – wszak w wielu krajach na świecie spożycie alkoholu jest możliwe już od 18 roku życia. Historię uwiarygodnił fakt, że podała ją jedna z największych stacji telewizyjnych w USA.

Jak zatem rozpoznać fake newsy?

Przede wszystkim – sprawdź źródło informacji. Podobnie, jak przy deepfake’ach, sprawdź, kto stworzył tę informację, czy strona jest wiarygodnym źródłem również innych informacji. Zastanów się, czy inne portale podają tę samą informację? Zwróć uwagę na dobrane zdjęcia – czy przedstawiają rzeczywistość? Czy nie zostały poddane obróbce lub stworzone przy pomocy AI? Weź pod uwagę emocje, jakie wywołuje w Tobie artykuł. Jeśli są to emocje bazujące na strachu, zmartwieniu lub złości, to podobnie jak przy wszystkich próbach oszustwa – daj sobie czas. Ochłoń i przemyśl, czy dany artykuł lub informacja jest rzeczywiście prawdziwa. Niech weryfikacja i przemyślenie tematu będzie Twoją tarczą przed uwierzeniem we wszystko (lub część), co widzisz.

Sztuczna inteligencja niezaprzeczalnie zmieniła Internet. Z każdym rokiem będziemy zyskiwać nowe narzędzia i technologie, które pozwolą nam się rozwijać. Bądź na bieżąco, by odnaleźć się w gąszczu tych informacji i móc bez przeszkód rozróżniać rzeczywiste informacje od tych fałszywych.